Programma 4. Klimaat, energie en openbare ruimte

We werken aan de volgende doelstelling(en):

• We werken via het Stappenplan Duurzaamheid aan verduurzaming van de openbare ruimte door duurzamere inrichting, duurzaam materiaal en materieel.
• In de visie op de ondergrond werken we aan een ruimtelijke ordening van de ondergrond waarbij we rekening houden met alle bestaande én nieuwe opgaven zoals nutsvoorzieningen, glasvezel, klimaatadaptatie, energietransitie, etc.
• Door een integrale aanpak van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte geven we invulling aan de kwaliteitsniveaus in de openbare ruimte zoals door de raad vastgesteld.
• We passen ons beheer en onderhoud aan het veranderend gebruik van de openbare ruimte en het veranderende gedrag.
• We verminderen zo veel mogelijk het ontstaan van afval door in te zetten op afvalscheiding via het inzamelsysteem en afval geschikt te maken voor recycling en hergebruik. 
• We hanteren een integrale, gebieds- en ontwikkelingsgerichte benadering van milieutaken, afgestemd op maatschappelijke opgaven 

In 2024 is de Omgevingswet ingegaan. De Omgevingswet biedt kansen om voor onze inwoners een goede milieukwaliteit te bieden, passend bij de lokale situatie. Elke gemeente moet namelijk eigen milieuregels opstellen. In 2024 zijn we gestart met het opstellen van de eerste milieuregels, namelijk rondom de thema’s stortplaatsen, geluid en geur.

Het stappenplan duurzaamheid geeft concrete handvatten om duurzaamheid actief te borgen in onze projecten en werkzaamheden. We passen ons beheer en onderhoud aan aan het veranderend gebruik van de openbare ruimte en het veranderende gedrag.

• We verlaten de koers uit ons huidige afvalbeleid, die nu gericht is op vermindering van de hoeveelheid restafval en ontwikkelen een nieuwe koers voor het huishoudelijk afval richting 2030. Op weg naar een circulaire economie wordt er Europees en nationaal een omslag gemaakt: van ‘minder kilo’s restafval’ naar ‘meer en schone grondstoffen en hergebruik daarvan’.  We gaan ons afvalbeleid in lijn brengen met deze nieuwe focus. Hiertoe zijn we gestart met een opinienota ‘Koers huishoudelijk afval Oss 2030’ in oktober 2024. Opiniërend is gesproken over ambities en uitgangspunten voor de nieuwe koers en voor de uitvoering ervan. De uitkomsten verwerken we, samen met de uitkomsten van een tweede opinienota over afval (maart 2025) in het nieuwe afvalbeleid, dat in juni 2025 voor vaststelling wordt aangeboden aan de raad.
• Daarnaast onderzoeken we in het nascheidingsinitiatief van een aantal Brabantse gemeenten, waaronder Oss, of nascheiding van PMD-afval en andere recyclebare stromen (bijv. (groente-, fruit- en etensresten, luiers) uit het restafval van de hoogbouw mogelijk en wenselijk is om te komen tot meer herbruikbare grondstoffen die nog in het restafval zitten. We werken via een zorgvuldig proces toe naar een besluit over deelname in een concrete samenwerking op nascheiding in Q2 2025.
• Met het Stappenplan duurzaamheid openbare ruimte zetten we de ingeslagen weg voort. Wat betreft CO2-reductie: waar mogelijk minder verharding (synergie klimaatadaptatie), hoogwaardig hergebruik materialen (in ruimtelijke projecten, afhankelijk  van restwaarde van de materialen en locatie voor opslag). Ook heeft in 2024 een voorverkenning plaatsgevonden voor opslag van materialen voor hergebruik.  Verder gebruiken we bijvoorbeeld duurzamer asfalt, duurzamere diesel voor ons hele wagenpark (HVO100) en hebben we in 2024 4 poolauto’s vervangen voor elektrische poolauto's.
• In 2024 hebben we een start gemaakt om een visie op de ondergrond op te stellen. Een startbijeenkomst is gehouden en met een aanbestedingstraject is een procesbegeleider aangesteld. De verwachting is dat de visie eind 2025 gereed is en in 2026 ter besluitvorming voorgelegd kan worden.
• De themagroep stortplaatsen is in 2024 verdergegaan met de implementatie van de stortplaatsregels en de taken die voortkomen uit de bevoegdheidswijziging. Zo is met eigenaren van de stortplaatsen in de gemeente gecommuniceerd over de nieuwe bevoegdheidsoverdracht en de regels. In 2025 worden na maatschappelijke consultatie de regels vastgesteld en geïmplementeerd in gemeentelijk beleid. 
• Om het centrum te ‘vergroenen’ zijn in Q4 2024 extra groenvakken gerealiseerd langs het fietspad Heschepad en bij de grote kerk.
• In 2024 is de “Vooruitblik laadinfrastructuur en realisatiekader 2024-2030” vastgesteld. Ook is in Q3 2024 de nieuwe concessie gegund door de provincie Limburg en Noord-Brabant (met samenwerkende gemeenten) aan Vattenfall. Sindsdien werken we volgens die kaders.
• In het kader van uitvoering klimaatadaptatie hebben we enkele hemelwaterknelpunten opgepakt. Onder andere hemelwaterberging en afkoppelen verhard oppervlak Nieuwstraat Ravenstein, verbetering watersysteem bedrijventerrein Vorstengrafdonk. De wateroverlast Kortfoort is deels aangepakt middels project Joannes Zwijsenlaan, overige projecten zijn in voorbereiding.
• In 2024 heeft het Algemeen bestuur van de Veiligheidsregio besloten dat het beheer brandkranen terugkomt naar gemeente. Is in 2024 zijn gesprekken gevoerd tussen Veiligheidsregio, BrabantWater en gemeente wat dit voor de gemeente betekent. Hiervoor komt in 2025 een voorstel naar het college.
• Onderdeel van de groenambities (Koersnota klimaatadaptatie) is de omvorming intensief beheer naar ecologisch beheer. We streven ernaar om binnen de beschikbare middelen maximaal in te zetten op ecologisch maaibeheer. Dit betekent concreet een verschuiving van “intensief” te maaien percelen naar ecoloigsch maaibeheer. Hierbij wordt het maaisel na het maaien, verzameld en afgevoerd. Dit komt de biodiversiteit ten goede.
• We hebben een visie op zwerfafval gemaakt. Dit gebruiken we intern als werkdocument.