2.1 Ondersteuning en zorg in de Wmo

Doelstellingen

Hoe ver zijn we met het realiseren van onze doelstellingen?

We hebben in 2024 gewerkt aan drie hoofddoelstellingen van onze lokale Wmo: werken aan een sterke sociale basis, het bieden van ondersteuning van inwoners in kwetsbare posities en zorgen dat onze voorzieningen vindbaar, toegankelijk en betaalbaar zijn. Deze doelen zullen nooit gerealiseerd zijn, maar blijven een voortdurende inspanning vragen. Wel zien we dat onze opgave steeds urgenter wordt als gevolg van de schaarste op diverse vlakken en de groeiende zorgvraag. Het beleidskader Wmo 2025-2029 dat is opgesteld, helpt ons om richting te geven aan deze opgave. We hebben in 2024 enerzijds gewerkt aan het verbeteren en professionaliseren van onze dienstverlening: vakmanschapsontwikkeling, digitalisering en eenduidige processen voor onze toegang. Daarnaast werken we op verschillende manieren aan substitutie van ondersteuning. Denk aan de proeftuin Oss en de landelijke akkoorden IZA en GALA. In onderstaand activiteitenoverzicht staat op welke manier daaraan gewerkt is en wat het opgeleverd heeft.

Wat hebben we hiervoor gedaan?

We hebben het Wmo beleidskader 2025-2029 opgesteld, inclusief beleidsagenda. Dit document ligt begin 2025 in de raad ter vaststelling.
In 2024 hebben we gewerkt aan een beleidsplan mantelzorg met uitvoeringsagenda, samen met mantelzorgers zelf, lokale partners en ONS welzijn (vanuit de GALA middelen). Dit document ligt naar verwachting in het tweede kwartaal 2025 voor ter besluitvorming.
In 2024 zijn we overgegaan naar een nieuwe financieringsvorm via een tenderprocedure voor de 2 proeftuinwijken Ruwaard en Ussen. Deze middelen zijn vrijgemaakt vanuit de bestaande begroting voor Wmo individuele begeleiding en dagbesteding. Daarnaast hebben we het aantal partners uitgebreid naar 15 per wijk. Er is hard gewerkt door deze partners om als netwerk samen te werken volgens de Samenwerkwijze en inwoners die ondersteuning kregen bij een niet-proeftuinpartner over te dragen naar de proeftuin.
We werken aan een regionaal koersdocument voor de inkoop Wmo. Keuzes die we maken op basis van de ervaringen in de proeftuin, hebben invloed op onze regionale inkoopsystematiek.
De samenwerking met de regio Noordoost Brabant + Bommelerwaard voor de uitvoering van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) heeft verder vorm gekregen rond diverse thema's. Denk aan breder implementeren van de Samenwerkwijze middels een regionaal leerhuis, een rol als regionale coördinator valpreventie en inzet op het thema E-health, digitale/hybride zorg en anonieme hulplijnen. Daarnaast werken we in de subregio ‘Samen in Gezondheid’ samen met partners uit het medische- en sociale domein aan een transformatieplan. Veel aandacht ging in 2024, ook in Oss, naar gesprekken over een meer gelijkwaardige positie van gemeenten bij het IZA en het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA) dat het IZA moet vervangen.
In 2024 zijn nieuwe contracten ingegaan voor Hulp bij huishouden |(HBH) na een aanbesteding. Een verandering ten opzichte van de vorige aanbesteding is dat we nu ook een algemene voorziening HBH hebben naast de maatwerkvoorziening. Een derde product om ondersteuning te bieden rond vitaliteit en zelfredzaamheid is in ontwikkeling. Dit contract biedt een basis om geld terug te vorderen als betalingen niet zijn omgezet in dienstverlening.
Mijn Buurtje: de voorbereidingen om te werken met een online platform voor inwoners zijn getroffen. Er zijn verschillende inspiratiebijeenkomsten geweest, zoals met de wijk- en dorpsraden. In maart 2025 vindt de inwonersbijeenkomst plaats. Op basis van de behoefte van inwoners starten we wijk- en/of dorpsgericht in 2025.
Versterking sociale basis: ONS welzijn stelt in zoveel mogelijk wijken van Oss samen met inwoners een sociale agenda op waarin ontwikkelpunten voor de wijk worden overeengekomen.
Het aantal dagontmoetingsinitiatieven voor mensen met een gezondheidsbeperking is in 2024 uitgebreid van 2 naar 4. Naast Berghem en Lith draaien nu ook groepen in Ravenstein en centrum.
Dit jaar heeft het experiment zorgbuurthuis ’t Hageltje volwaardig gedraaid. De eerste resultaten zijn positief en geven een goede indruk van wat de waarde van dit concept kan zijn.
De voorbereidingen voor een lokale inclusie agenda Oss zijn uitgevoerd, in het voorjaar van 2025 is deze naar verwachting gereed.
Er heeft een uitbreiding van het jongerenwerk plaatsgevonden. Jongerenwerk is daarmee breder aanwezig in de wijk; in het Honk als stedelijke accommodatie, op scholen en is beter betrokken rond het thema stedelijke veiligheid.
Woonzorgvisie: We hebben een uitvoeringsplan opgesteld voor onze opgaven rondom wonen, welzijn en zorg voor verschillende aandachtsgroepen. Prioriteit is gegeven aan de volgende actiepunten: vernieuwende en verschillende woonvormen /-concepten, i.c.m. inzet bestaand vastgoed, woningsplitsing en andere varianten, woningaanpassing en -toewijzing en monitoring.
Beschermd wonen en maatschappelijke opvang regionaal: We geven uitvoering aan het regionale koersdocument psychisch kwetsbaar 2024-2028. In 2024 hebben we onder andere gewerkt aan de volgende thema's:
- Een nieuwe aanbesteding voor de producten beschermd thuis en eerst een thuis.
- Onderzoek naar mogelijkheden voor een regionale woonvoorziening voor mensen met een verslaving en Skaeve Huuse.
- De regionale transformatie van de maatschappelijke opvang in Brabant Noordoost-Oost en het verankeren van de straatdokter.
- De Aanpak dak- en thuisloosheid 2024-2028 is opgesteld, op basis van het nationaal actieplan. Tevens is de pilot Eerst een thuis jongeren van start gegaan in Oss.
We hebben een uitvoeringsagenda psychisch kwetsbaar voor Oss opgesteld. Hierin is o.a. aandacht voor het vergroten van draagvlak voor de kwetsbare medemens bij inwoners en anti-stigma campagne, versterken van steunstructuren en ondersteuning voor de doelgroep, het bieden van inloopmogelijkheden.
We hebben daarnaast onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor een woon/tussenvoorziening voor de kwetsbare inwoners van Oss. Hieraan gen we in 2025 verder uitwerking.
We hebben de beleidsregels geactualiseerd en de aanpak woonoverlast wordt herzien.
De voorbereidingen zijn getroffen voor een Stedelijk Team dat zich zal gaan richten op de toegang tot ondersteuning voor maatschappelijke opvang en ex-gedetineerden.
Zorg en veiligheid: We hebben de aanpak voorkoming van escalatie (AVE) ontwikkeld. Er zijn procesafspraken gemaakt met alle betrokken partijen, er is een nieuw handboek opgesteld en geïmplementeerd, en er is een e-learning ontwikkeld. Daarnaast is er een procesteam opgericht waar complexe casuïstiek kan worden aangemeld en beoordeeld. Hiervoor is ook een nieuwe aanmeldsite met een verbeterd aanmeldformulier gemaakt.
Met betrokken partijen hebben we de huidige aanpak van woonoverlast geanalyseerd en zijn verbeterpunten vastgesteld. Deze verbeterpunten moeten worden vertaald naar nieuwe beleidsregels inclusief een uitvoeringsaanpak, dit doen we in 2025.